Eén van de belangrijkste kengetallen voor ondernemers en managers: de arbeidsproductiviteit. Hoe productief zijn jouw medewerkers en hoeveel omzet halen zij binnen per gewerkt uur? Heb je überhaupt wel inzicht in de arbeidsproductiviteit binnen jouw onderneming? In dit blog gaan we dieper in op dit onderwerp en geven we vijf tips om de arbeidsproductiviteit te verhogen.
Even terug naar de basis: arbeidsproductiviteit, wat is dat nou ook alweer?
De arbeidsproductiviteit zegt iets over hoe productief werknemers zijn binnen een organisatie. Hoe meer een medewerker in een bepaalde periode kan produceren, hoe productiever iemand is. Waarom is het belangrijk om de arbeidsproductiviteit in kaart te brengen? Deze waarde geeft aan hoe goed een bedrijf concurreert met andere organisaties. Je brengt in kaart hoe productief je medewerkers zijn en hoeveel omzet zij realiseren per gewerkt uur. Daarnaast zorgt een hoge arbeidsproductiviteit ervoor dat de productiekosten omlaag gaan, denk hier aan werkuren, salarissen en lonen. Hiermee kan er meer omgezet worden en meer winst behaald worden.
Het belang van (inzicht in je) arbeidsproductiviteit
Arbeidsproductiviteit is dus een chique term voor hoeveel werk je eigenlijk gedaan krijgt in een bepaalde tijd. Waarom is dit belangrijk? Het helpt bedrijven om meer te produceren in minder tijd en met minder kosten. Zo kan je meer geld verdienen en misschien je werknemers meer gaan betalen.
Hoe meet je de arbeidsproductiviteit? Je berekent dit door de arbeidsproductiviteit door de behaalde omzet te delen door het aantal medewerkers.
Stel je voor dat je een bakkerij hebt en je wilt de arbeidsproductiviteit van je team berekenen. Je kijkt naar een bepaalde maand om het overzicht te houden. In die maand heb je een totale omzet behaald van €10.000,-.
Je hebt 5 medewerkers die in de bakkerij werken. Laten we zeggen dat dit zowel bakkers als verkoopmedewerkers is.
Om de arbeidsproductiviteit te berekenen, gebruik je de formule:
Arbeidsproductiviteit = behaalde omzet / aantal medewerkers
In dit geval is het: arbeidsproductiviteit = €10.000 / 5 = €2.000,-
Dat betekent dat de arbeidsproductiviteit van je team €2.000,- is voor die specifieke maand.
Nu kun je deze waarde vergelijken met voorgaande maanden of met andere teams in je bakkerij, als je die hebt. Als je ziet dat de arbeidsproductiviteit hoger is geworden, kan dat een teken zijn van verbeterde efficiëntie en betere prestaties van je team. Als het lager is, is het misschien tijd om te kijken naar manieren om de productiviteit te verhogen. Er zijn allerlei manieren om de arbeidsproductiviteit te verbeteren. Slimme technologieën, goede training voor werknemers, een fijne werkomgeving en genoeg koffiepauzes om het brein scherp te houden – het kan allemaal helpen.
Tips bij het verhogen van arbeidsproductiviteit
1. Stuur naast arbeidsproductiviteit ook op personeelskosten
Gemiddeld mogen de personeelskosten ongeveer 33% van de omzet zijn. In tegenstelling tot wat je misschien verwacht, is een hogere arbeidsproductiviteit niet altijd beter. Laten we eens kijken naar deze twee opties:
Optie 1: Op dinsdag zet je drie zeer ervaren medewerkers op de vloer voor €20,- per uur, samen halen ze een omzet binnen van €1000,-. Dit levert een arbeidsproductiviteit op van €41,67 (€1000,-/24 uur).
Optie 2: Op woensdag zet je drie beginnelingen neer van €10,- per uur, samen halen ze een omzet van binnen €800,-. Dit levert een arbeidsproductiviteit op van €33,33 (€800/24 uur).

Optie 1 lijkt beter. Toch is dat niet zo als je naar het loonkostenpercentage kijkt. Bij optie 1 is het loonkostenpercentage: €20×24/€1000 = 48%. En bij optie 2: €10×24/€800 = 30%. Bij optie 1 houd je €520 van je omzet over en bij optie 2 is dat €560. Uiteindelijk levert optie 2 dus meer op, zoals hieronder in de tabel.

Sturen op loonkosten is net zo belangrijk als sturen op arbeidsproductiviteit om een gezonde financiële situatie binnen je bedrijf te behouden. Je houdt hiermee grip op kosten, je concurrentiepositie, flexibiliteit en werknemerstevredenheid. Dit zorgt voor een balans tussen de productiviteit van je medewerkers, kosten en hun inzet. En het helpt ook nog eens om met uitdagingen binnen de markt om te gaan.
2. Verschuif werk af en toe eens naar de achtergrond
Het klinkt misschien vreemd, maar door activiteiten te organiseren naast het werk, kun je je medewerkers helpen om harder te werken. Denk bijvoorbeeld aan een gezamenlijke lunch, pubquiz of een potje (tafel)voetbal. Op deze manier brengen medewerkers tijd met elkaar door buiten werktijd. Het creëert verbondenheid met het team, maar ook met elkaar.
3. Geef medewerkers ruimte om zich te ontwikkelen
Medewerkers kunnen steeds beter en efficiënter hun werk doen naarmate ze meer ervaring opdoen. Dit kun je versnellen door jouw medewerkers te trainen op locatie of middels een (externe) training. Je kunt dit zelf doen door je mensen op een regenachtige of rustige dag bijvoorbeeld niet naar huis te sturen, en ze zelf een training te geven. Verder zijn er ook online trainingen beschikbaar. Kijk naar de mogelijkheden die voor jou haalbaar zijn.
4. De juiste benodigdheden
Om werk goed te kunnen uitvoeren hebben medewerkers de juiste tools nodig. Het klinkt wellicht overdreven, maar een chef-kok kan zijn vlees niet prettig snijden zonder een goed vleesmes. Of in de retail: vouwplanken, zodat kledingartikelen beter gepresenteerd worden. Het is zonde om hierop te bezuinigen. De juiste gereedschappen betalen zichzelf snel terug: in betere klantervaring, hogere productiviteit en dus meer winst!
Daarnaast kun je medewerkers de tip meegeven om gebruik te laten maken van het STAP-budget. Hiermee kunnen werkenden en werkzoekenden maximaal €1000,- per jaar aanvragen voor scholing en ontwikkeling. Dit bedrag wordt gesubsidieerd vanuit de overheid. Op deze manier kunnen zij trainingen, cursussen en opleidingen volgen om baanmogelijkheden te vergroten. Bekijk de website van de Rijksoverheid voor meer informatie.
5. Loonkosten versus omzet
Het is essentieel om je loonkosten versus je omzet te bekijken. Ondernemers maken een personeelsplanning, maar kijken helaas nog te weinig naar de verwachte omzet en loonkosten, de gerealiseerde omzet en kosten, en of dit afwijkt van de verwachtingen. Juist deze informatie is essentieel. Door dit actief te monitoren, leer je als ondernemer niet alleen je zaak steeds beter kennen, maar ook om een optimale personeelsplanning te maken.

Grip op je loonkosten krijgen?
Breng eenvoudig je loonkosten in kaart en ontdek hoe je op deze kosten kunt besparen.