Alle regels over vakantiedagen. Wat mag wel en wat mag niet?

In deze blog heeft L1NDA alle regels over vakantiedagen voor je op een rijtje gezet. Wat zijn de rechten van je medewerkers en wat zijn de plichten van jou als werkgever? Met ander woorden wat mag wel en wat mag niet? Je leest het hier.

1. Hoeveel vakantiedagen heeft je medewerker wettelijk?

Volgens de wet heeft je medewerker jaarlijks minimaal recht op vier keer het wekelijkse aantal gewerkte uren. Dus vier weken vakantie per jaar. Werk je volgens een cao, dan kan dit aantal hoger zijn. Je mag ook meer vakantiedagen geven, als onderdeel van jouw secundaire arbeidsvoorwaarden. Deze extra dagen noem je ‘bovenwettelijke’ vakantiedagen. Het aantal vakantiedagen per medewerker vermeld je altijd in het arbeidscontract.

2. Hoe lang heeft je medewerker recht op zijn vakantiedagen?

Tot een half jaar na afloop van het jaar waarin hij de dagen heeft opgebouwd mag hij zijn vakantiedagen opnemen. Per 1 juli van het volgende jaar vervallen de vakantiedagen die hij niet heeft opgenomen. Bovenwettelijke vakantiedagen blijven 5 jaar geldig. Hij kan deze dus ook opsparen om bijvoorbeeld eenmaal in de zoveel jaar een lange reis te maken.

3. Mag je je medewerker verbieden om op vakantie te gaan?

Je medewerker heeft recht op vakantie dus je mag hem niet weigeren op vakantie te gaan. Je kunt er wel bezwaar tegen maken. Dit doe je binnen 2 weken nadat je het verzoek hebt ontvangen. Gegronde redenen om bezwaar te maken:

• Als het grote problemen oplevert voor je bedrijf
• Als je bedrijf dicht is vanwege collectieve vakanties, zoals de bouwvak en schoolvakanties in het onderwijs
• Je medewerker onvoldoende vakantiedagen heeft

Natuurlijk moet je je medewerker zijn vakantiedagen wel op een ander moment kunnen laten opnemen. 

4. Mag je je medewerker verplichten zijn vakantiedagen op te nemen?

Nee, dat mag niet. Een medewerker heeft recht zijn vakantiedagen op te nemen wanneer hij dat wil. Behalve wanneer je dit hebt vastgelegd in bijvoorbeeld de arbeidsovereenkomst of cao. Ook mag je je medewerker niet onder druk zetten om op een bepaalde periode op vakantie te gaan. Je mag hen wel vragen in overleg met de afdeling de vakantiedagen op te nemen en dit op elkaar af te stemmen. Maar je kan dit niet verplichten.

5. Mag je vakantiedagen uitbetalen? 

Slechts in een klein aantal gevallen mogen vakantiedagen worden uitbetaald. Alleen als je medewerker vertrekt of wordt ontslagen mogen alle overgebleven vakantiedagen bij de eindafrekening worden uitbetaald. Eerder niet. Bovenwettelijke vakantiedagen mogen wel worden uitbetaald als dit is vastgelegd in het arbeidscontract of de cao.

6. Mag je medewerker vakantiedagen kopen?

Je mag je medewerker de mogelijkheid bieden om bovenwettelijke vakantiedagen te kopen. Je kan een regeling opnemen in je personeelshandboek, maar soms staat dit al in de cao. Ook zal je dit moeten vastleggen in het arbeidscontract met je medewerker.

7. Heeft je medewerker recht op onbetaald verlof?

Volgens de wet heeft je medewerker recht om onbetaald verlof op te nemen voor ouderschapsverlof en langdurig zorgverlof. Hij kan dit onbetaalde verlof in een keer opnemen, maar ook gedurende een langere periode bijvoorbeeld 1 dag minder gaan werken.

Hij kan en mag altijd een verzoek doen voor onbetaald verlof. Ook voor een sabbatical of een wereldreis. Een goede werkgever neemt dit verzoek serieus in overweging en vervolgens duidelijk uitleggen waarom het verzoek al dan niet wordt toegekend.

8. Hoe vraagt je medewerker zijn vakantie aan?

Je medewerker moet zijn vakantie officieel bij jou aanvragen. Je kunt ook iemand anders verantwoordelijk maken voor de afhandeling van vakantieaanvragen. Je kunt de regels vastleggen in het personeelshandboek. Vraag bijvoorbeeld om je werknemer zijn vakantieaanvraag tijdig in te dienen. Bepaal de termijn en ook op welke wijze hij de aanvraag moet doen: via e-mail of via een HRM-systeem of met vakantiebriefje. Archiveer dit goed.

9. Je medewerker terughalen van vakantie?

Er kan een situatie ontstaan dat je je medewerker echt nodig hebt. Mag je hem dan terughalen van vakantie? Als werkgever mag je je medewerker verzoeken en zelfs eisen om terug te komen. Het moet wel een hele dringende reden zijn en boven het belang van je medewerker gaan. Natuurlijk kan je dit het beste in goed overleg met je medewerker doen. Maar als het nodig is, mag je hem tegen zijn zin terugroepen. Je zal wel alle kosten die daarmee samenhangen moeten vergoeden. Als je medwerker weigert terug te komen dan kan je een officiële waarschuwing geven. In het uiterste geval mag je hem zelfs ontslaan en een schadevergoeding eisen.

10. Als je medewerker ziek is, bouwt hij dan toch vakantiedagen op?

Ook een zieke medewerker bouwt vakantiedagen op. Voor bovenwettelijke vakantiedagen geldt wat er in de cao of arbeidsovereenkomst staat beschreven.

11. Vervallen de vakantiedagen als je medewerker langdurig ziek wordt?

Als je werknemer aantoonbaar niet in staat is geweest zijn vakantiedagen op te nemen, dan geldt de vervaltermijn van wettelijke vakantiedagen niet. Als hij kan bewijzen dat hij niet kon werken, blijven alle niet-opgenomen vakantiedagen nog vijf jaar geldig. 

12. Mag je medewerker vakantie opnemen als hij ziek is?

In sommige gevallen mag een medewerker ook bij ziekte vakantiedagen opnemen. Heeft een langdurig zieke medewerker bijvoorbeeld re-integratieverplichtingen, dan mag hij zijn vakantiedagen gebruiken om een rustpauze te nemen. Je mag dit verzoek alleen afwijzen als het zijn herstel negatief beïnvloedt.

13. Wat als een medewerker ziek wordt tijdens zijn vakantie?

Word je medewerker ziek tijdens zijn vakantie? Dan worden zijn vakantiedagen omgezet in ziektedagen. Hij behoudt dan het recht op alle vakantiedagen waarop hij ziek was en mag deze vakantiedagen later opnieuw opnemen. Maar moet zich wel houden aan het verzuimprotocol, zoals bijvoorbeeld zich op tijd ziekmelden.

Tot slot

L1NDA helpt bedrijven met slimme, tijdbesparende en juridisch zekere oplossingen die het plannen en uitvoeren van werk makkelijker, leuker en zorgelozer maken. Hier lees je meer over onze oplossingen.

Werk je nog niet met L1NDA? Probeer ons platform 14 dagen gratis en ervaar het gemak van een goede personeelsplanner. Naast het plannen en managen van je team, helpen we je ook met het werven van medewerkers voor je openstaande diensten. 

Je betaalt bij L1NDA alleen voor de medewerkers die je inroostert. Geen aansluit- of opstartkosten. Heel transparant.